دانشگاه پیام نور تهران | 97/9/5

بسم الله الرحمن الرحیم

و الصلاه و السلام علی سیدنا محمد(ص) و آله الطیبین الطاهرین المعصومین(س)

قریب 200 سال است که مسائل فکری، اجتماعی و سیاسی جهان اسلام متأثر از یک چالش اساسی می‌باشد و آن چالش سنت و مدرنیته است. زمانی که جهان اسلام، آرام آرام با مدنیّت معاصر غربی مواجه شد، این مواجهه و آشنایی در سطوح و لایه‌های مختلف، بصورت سامان یافته نبود. در ابتدا بازرگانان، ایلچی‌ها و سفیران کم کم با افکار آنها آشنا شدند، سپس عده‌ای برای تحصیل به آنجا مهاجرت کردند و عده‌ای دیگر با گذشت زمان با درون مایه‌های علمی و فکری آنها آشنا شدند؛ بخشی از آشنایی هم به شکل خشونت آمیز صورت گرفت یعنی اشغال بعضی از مناطق یا آن چهره‌ی استعماری غرب؛ به هر جهت با هر طرق مختلفی که این مواجهه صورت گرفته باشد، قریب 200 سال با چالش بین سنت و مدرنیته و آنچه که رهاورد مدرنیته معاصر غربی است، روبرو هستیم؛ چالش‌هایی در حوزه‌ی فکر و اندیشه، نظام اجتماعی، علم، تکنولوژی و همچنین ناسازگاری‌هایی که کلیت مدنیّت معاصر غربی با باور داشت‌ها، سبک زندگی و وجوه مختلفی که جوامع اسلامی با آن شکل گرفته‌اند، دارد.

تحلیل و بررسی نظریه عدالت علامه طباطبائی | 1 آذرماه 97

بسم الله الرحمن الرحیم

مطالبی که مرحوم علامه طباطبائی(ره) در رابطه با تشریع بیان کرده‌اند، مباحثی را بدنبال دارد، به طور مثال همان دو استدلال اشعری‌ها که می‌گوید: چون روایت داریم (أخبرنا)، لذا خدا این کارها را نمی‌کند یعنی اهل خیر را مجازات نمی‌کند و اهل شر را ثواب نمی‌دهد، یا مثلاً مرحوم علامه(ره) طبق همان مطلبی که در جلد 6 المیزان مطرح می‌کند: اطمینان داریم که خداوند چنین نخواهد کرد و اهل صالحین را مجازات نخواهد کرد، چون خبر و وعده داده است که صالحان را ثواب و خاطئین را وعید به جهنم داده است.

اگر بحث مبدأ عدالت (در رابطه با حق تعالی) به صفات جمالیه حضرت حق مثل حکمت، رجوع نکند و از طرفی بخواهیم آنگونه که حکمای ما بحث کرده‌‌اند و همچنین به روش اشعری‌ها این بحث را ادامه دهیم، سوال خیلی روشنی مطرح می‌شود؛ از کجا اطمینان حاصل می‌شود که به این وعده و وعیدها عمل خواهد شد و چه کسی آنها را بیان کرده است؟

تحلیل و بررسی نظریه عدالت علامه طباطبائی(ره)/ 1 آذرماه 97

بسم الله الرحمن الرحیم

و الصلاه و السلام علی سیدنا محمد(ص) و آله الطیبین الطاهرین المعصومین(س)

ایام ولادت با سعادت رسول گرامی ‌اسلام(ص) و رئیس مذهب شیعه، امام صادق(ع) را خدمت همه عزیزان تبریک عرض می‌کنم و امیدوارم إن‌شاءالله از نورانیت این ایام که منتسب به این بزرگواران است، بهره مند شویم. به روح بلند مرحوم علامه طباطبایی(ره) که 24 آبان روز وفات ایشان است، درود می‌فرستیم. از نشانه بزرگی این مرد، آنکه هنوز بعد از گذشت 40 سال از سفره‌ی علمی ‌ایشان مستغنی نیستیم و از زحمات علمی ‌ایشان بهره می‌بریم. إن شاء الله حوزه‌های علمیه، گام‌های مؤثرتر‌ی در عرصه‌هایی که این مرد بزرگ اقدامات و تلاش‌های علمی ‌قابل تقدیری انجام داد، بردارند.

مباحث مرحوم علامه طباطبایی(ره) ابعاد مختلفی دارد.‌ یکی از مباحث، راجع به ادراکات اعتباری، اعتبار استخدام، باید و نباید، حسن و قبح و ضرورت تشکیل جامعه، همچنین اعتباری بودن عدالت بر حسب استخدام‌گری انسان و... است که در مقاله‌ی اعتباریات و بعضی از مواضع المیزان نوشته شده است. برخی از بزرگان به این مباحث خدشه وارد کرده‌ و پیامدهایی منفی بر این نظر، مترتب دانستنه‌اند و عنوان کرده‌اند؛ اگر خاستگاه و منشأ گزاره‌های مشتمل بر باید و نباید، حسن و قبح و عدالت را اعتبار بدانیم، باعث می‌شود تا پایه‌های اخلاق سست شود. نظیر آنچه که در صناعات خمس درباره‌ی قضایای مشهور گفته می‌شود: لا واقع لها الا الشهره، برای او شهرت دیگر اساسی ندارد؛ پس پایه گزاره‌های اخلاقی روی اعتبار بنا شده است.

همایش تجلیل از چهره‌های برتر تبلیغ جنوب شرق کشور/مهرماه97

بسم الله الرحمن الرحیم

و الصلاه و السلام علی سیدنا محمد(ص) و آله الطیبین الطاهرین المعصومین(س)

لازم است همه ما شاکر خداوند متعال باشیم که عمر ما را برقرار کرد، تا یک محرم دیگر را درک کنیم. حقیقتاً مکتب و عاشورای حسینی برای خود ما مبلغان هم فرصتی است. بنده خود که توفیق پیدا می‌کنم (الحمدلله از سالیان دور طلبگی تا به حال محروم نبودم و دهه محرم را تبلیغ رفته‌ام)، همیشه گفته ام در درجه اول برای خود ما مبلغین و طلبه ها فرصتی است که خود در زلال عاشورا و در مواجه با مکتب حسینی، نکته بیاموزیم و درس بگیریم. باید به دلیل این نعمت عظما از خداوند متعال شکرگزار باشیم که برای ما امام حسین(ع)، حضرت زینب(س) و شهدای کربلا را قرار داد که بر تارک تاریخ بدرخشند و نورافشانی کنند.

انسان در سرتاسر جهان صحنه‌هایی را می‌بیند، هرچه می‌گذرد این نورحسینی، اخلاص حسینی و همچنین اصحاب امام حسین(ع)، قلوب را فتح می‌کنند.

یکی از رسالت های هر مبلغ دین، معرفی حق و شناساندن باطل است. مبلغ، رسالت های متعددی دارد. در واقع کار تبلیغی ابعاد مختلفی دارد. یکی از ابعادی که می خواهم مختصری در ارتباط با آن صحبت کنم، بحث حق نمایی و باطل شناسی است،

سخنرانی در مراسم بزرگداشت دائره المعارف قرآن کریم/ آبان97

بسم الله الرحمن الرحیم

و الصلاه و السلام علی سیدنا محمد(ص) و آله الطیبین الطاهرین المعصومین(س)

خیر مقدم عرض می کنم خدمت همه عزیزانی که برای امر خطیر در خدمت قرآن بودن و کار سترگی که در پژوهشگاه دفتر تبلیغات اسلامی، پس از سال ها ممارست علمی به انجام رساندند، البته این دایرة المعارف قرآن کریم که امروز از جلد پانزدهم آن رونمایی می شود، اتمام کار نیست و إن شاء الله ادامه خواهد داشت، گمان ما این است که إن شاء الله این دایرة المعارف قریب سی جلد شود.

اصلی ترین منبع معرفت دینی ما قرآن کریم است و اگر رسول گرامی اسلام می‌فرمایند: «إنِّی تارکٌ فیکم الثقلین کتاب الله و عترتی»، برای خود اهل بیت و خود رسول الله، منبع معرفت و معارف الهی، قرآن است. آنچه که در احادیث ما از معارف حقه الهی، شریعت، آداب و اخلاق اسلامی متجلی است، همه برگرفته از مشکات وحی است. از اصلی‌ترین رسالت‌های حوزه‌های علمیه، پرداختن به قرآن و استخراج معارف بلند قرآنی است.

سخنرانی در جمع دانشجویان نخبه علوم انسانی مرداد 97

بسم الله الرحمن الرحیم

و الصلاة و السلام علی سیدنا محمد(ص) و آله الطیبین الطاهرین المعصومین (ع)

در مبحث انحاء رویکردهای مختلف به فقه، یک رویکرد، فقه حکومتی یا فقه ولایی است. اگر به اختصار بخواهیم این رویکرد را تعریف کنیم؛ لازم است وظیفه فقیه و فقه را صرف استنباط احکام فرعیه ندانیم و علاوه بر آن به فقه النظامات نیز بسنده نکنیم بلکه علاوه بر آن دو (فقه حکومتی در تقابل با فقه فردی و فقه النظامات نیست بلکه از آن دو فراروی می کند) در این رویکرد، فقه را در بستر حاکمیت و در بستر اداره جامعه در نظر بگیریم به تعبیر دیگر وظیفه فقه صرفاً بیان نیست بلکه وظیفه فقه اندیشیدن به اجراء الاحکام و پیاده سازی مقاصد شریعت هم می باشد.

سخنرانی در نمایندگی هلال احمر-تهران 97/06/08

بسم الله الرحمن الرحیم

و الصلاه و السلام علی سیدنا محمد(ص) و آله الطیبین الطاهرین المعصومین(ع)

خداوند متعال را شاکر هستیم که به همه ما این توفیق را عطا کرد تا در این عید سعید که در روایات ما به عنوان عید الله الاکبر ذکر شده، از فیوضات آن، إن شاءالله بهره مند شویم و همچنین تشکر می کنم از عزیزانی که اسباب حضور بنده را در این جلسه با شکوه فراهم کردند با کسب اجازه از همه حضار محترم مخصوصاً روحانیت معززی که در جلسه حضور دارند.

واقعه غدیر یک اتفاق بسیار مهم در تاریخ اسلام است و همانگونه که عرض کردم به عنوان عید الله الاکبر می باشد اما اتفاقاتی افتاد که نه تنها بیعت غدیر شکسته شد بلکه آن اجتماع عظیم که رسول گرامی اسلام (ص) برای اعلام ولایت و وصایت امیر المومنین (ع) پس از وفات ایشان تشکیل دادند، به ثمر ننشست همچنین اتفاقاتی که درباره اصل امامت و ولایت رخ داد.

سخنرانی در جمع دانشجویان نخبه علوم انسانی مرداد 97

بسم الله الرحمن الرحیم

و الصلاة و السلام علی سیدنا محمد(ص) و آله الطیبین الطاهرین المعصومین (ع)

بحثی که امروز ارائه می­ کنیم، مربوط به انحاء رویکردها به فقه اسلامی (البته با تمرکز بر فقه حکومتی) است. وقتی بحث از انحاء رویکردها به فقه است، صرفاً یک بحث تاریخی نیست؛ اینکه مثلاً بگوییم در تاریخ فقه این سه، چهار یا پنج رویکرد وجود داشته است، بلکه بحث این است که فقه ما ظرفیت چه رویکرد هایی را دارد. حال ممکن است برخی از این رویکردها دارای یک تبار تاریخی نباشند و به اصطلاح اگر کسانی هم اشاره کرده­ اند این اشاره ها، اشاره های معاصر باشد نه اینکه قدمت تاریخی داشته باشند. سعی می کنم این رویکرد ها را متمایز از یکدیگر بحث کنم. البته یکی از رویکردها را کمتر بحث می کنم چون در دوره های قبل برخی از اساتیدتان به آن رویکردها پرداخته­ اند، لهذا آن رویکردها را کمتر و بعضی از رویکردها را پررنگ تر بحث می کنم.

سخنرانی در همایش علمی حوزه انقلابی مسئولیت های ملی و فراملی

بسم الله الرحمن الرحیم

در آغاز سخن تبریک عرض می کنم، ولادت با سعادت صدیقه طاهره (س) و همچنین ولادت امام راحل(قدس السره)، که بنیان گذار انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی است. بحث راجع به حوزه انقلابی ابعاد بسیار مختلفی دارد که این همایش عهده دار ترسیم ابعاد مختلف این حوزه انقلابی است و صاحب نظران در عرصه های مختلفی بحث کردند.

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدلله رب العالمین و الصلاه و السلام علی سیدنا و نبینا محمد (ص) و آله الطیبین الطاهرین (ع) السلام علیکم و رحمه الله و برکاته

خیلی خوشحال هستم که خداوند متعال توفیق داد خدمت عزیزان برسم و در جمع صمیمی اساتید محترم و طلاب عزیز، در این مکانی که فضای علم، تقوا و قرآن است و دوستان عزیزی که خود را در جوانی که بهترین دوران نشاط بدنی و روحی است، آماده می کنند تا صرف آموختن قرآن و سنت نبوی کنند تا إن شاء الله با نور ایمان، تقوا و علم راهنمای انسان های دیگر باشند و در راه انبیاء قدم بگذراند. انبیاء نه فقط خودشان را به سعادت، رهایی و فوض می رساندند بلکه دستگیر انسان های دیگر بودند. هر کس که عمر، جوانی و سرمایه وجودیش را در خدمت هدایت کردن مردم، در خدمت موحد و با تقوا کردن، اخلاق و تعلیم آداب شریعت به مردم قرار بدهد این راه انبیاء را می رود و در مسیر انبیاء گام بر می دارد.