نگاه اجتماعی آیت الله معرفت به مباحث قرآنی با تکیه بر تأویل
رییس دفتر تبلیغات اسلامی نگاه تأویلی به آیات قرآن را از جمله ابتکارات آیت الله معرفت برشمرد و تأکید کرد که این مسأله رویکرد اجتماعی ایشان به آیات قرآن را نشان می دهد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی استاد احمد واعظی به نقل از خبرگزاری رسا، نخستین همایش ملی «بررسی آرای تفسیری علامه معرفت» عصر امروز در سالن همایش های پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به کار خود پایان داد.
حجت الاسلام والمسلمین احمد واعظی رییس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم در این همایش با اشاره به لزوم معرفی مقام علمی آیت الله معرفت به نسل امروز، گفت: این همایش جنبه محتوایی دارد و دلیل آن، مقالات خوبی است که به این دبیرخانه ارسال شد.
وی در ادامه به برخی مبانی تفسیری علامه معرفت از جمله رابطه عام و خاص بین معنای تاویلی و ظاهری اشاره کرد و عنوان داشت: ویژگی تأویلی بودن این است که باعث می شود قرآن منحصر به زمان خاصی نباشد.
حجت الاسلام والمسلمین واعظی افزود: این مسأله از ابتکارات آیت الله معرفت بودکه همین بحث به مسائل دیگری نیز کمک می کند که مهمترین آن موضوع قرآن و نگاه اجتماعی به مباحث قرآنی است.
وی با بیان این که سه رویکرد کلان در بحث قرآن و واقع اجتماعی وجود دارد، به رویکردهای موجود در عصر معاصر اشاره و گفت: اولین مسأله نگاه سلفیگری است که خود همین محور متشکل از دو قاعده اصلی است.
حجت الاسلام والمسلمین واعظی ادامه داد: قائده نخست آن است که گذشته اصیل اسلامی را به زمان فعلی باز گردانیم و رکن دوم، نگاه سه بعدی به تاریخ است، این تاریخ را به سه مقطع قبل، ظهور و پسا اسلام تقسیم می کنند.
وی تصریح کرد: همه می دانند که دوره قبل از اسلام، جاهلیت بوده و با این بیان می توان گفت دوره پسا اسلام دوره جاهلیت نو است و شاهد بر این مدعا انحرافی است که وجود دارد و حتی می توان گفت این دوره جاهلیت نو، قابلیت به دوره قبل اسلام هم دارد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه با اشاره به رویکرد سوم، یعنی تحدیث الاصاله اظهارداشت: در حقیقت بدون داشتن تعصب بر ظاهر نص به دنبال این مسأله هستند که نص را بر فائق آمدن بر نیازهای عصری و اصلی توانمند کنند و این مسئله هم پیش فرض دارد وآن هم این توانمندی نصوص دینی است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود بابیان اینکه جریان سوم تأویل را هم اجتناب ناپذیر می داند، خاطرنشان کرد: تفکر مرحوم آیت الله معرفت در این قسم سوم بود و معتقد بود که تفسیر غیر از تأویل است و خود قرآن تأویل و تفسیری است.
رییس دفتر تبلیغات اسلامی در پایان تصریح کرد: قرآن دارای ظاهر و باطن است و باطن قرآن غیر از ظاهر است؛ باتلاش می توان به باطن قرآن که بخش مخفی قرآن است دست پیدا کرد و ظاهر قرآن همان پیرایه هایی است که اجتماعات نزول را تحمیل کرده است.